«Biełaruskaja mova stała abiareham u ciažki pieryjad majho žyćcia». Rasijanka vyvučyła biełaruskuju movu, žyvučy ŭ Hruzii
Justa — rasijanka z Vałhahrada. Paśla poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia Rasii va Ukrainu dziaŭčyna źjechała ŭ Hruziju, dzie paznajomiłasia z biełarusami. Mienavita jany natchnili jaje na vyvučeńnie biełaruskaj movy. U razmovie z Budzma.org Justa raskazvaje pra svoj šlach da biełaruskaj movy, a taksama dzielicca ŭražańniami ad biełarusaŭ.
— Što ciabie natchniła pačać vyvučać biełaruskuju movu?
— Pa pryjeździe ŭ Hruziju ja paznajomiłasia ź biełarusami i pačała ź imi aktyŭna stasavacca. Kali ja pačuła, što jany pamiž saboj razmaŭlajuć pa-biełarusku, mnie spadabałasia, jak hučyć ich mova. Časta stała prasić pryjacielaŭ razmaŭlać sa mnoj pa-biełarusku. Tak da mianie pryjšła ideja pačać vučyć novuju movu.
Ja znajšła biełaruskamoŭny raman «1984» ad vydaviectva «Januškievič» i čytała jaho ŭhołas. Tady mnie padałosia, što ŭ knizie dakładna buduć słovy, jakija možna budzie ŭžyvać pry razmovie ź biełarusami. Raman dapamoh mnie bolš razumieć biełaruskuju i bolš volna na joj razmaŭlać.
Dla taho, kab papraktykavać movu, dałučyłasia da kłuba biełaruskamoŭnaha netvorkinhu ŭ Batumi. Tam ja sustreła šmat pryjemnych ludziej, jakija paźniej stali siabrami. Mnie tam vielmi spadabałasia. Paśla ŭdziełu ŭ netvorkinhu stała našmat praściej razmaŭlać pa-biełarusku. Čaściej za ŭsio ja razmaŭlaju pa-biełarusku sa svajoj najlepšaj siabroŭkaj ź Biełarusi, ź jakoj paznajomiłasia na mierapryjemstvie kłuba.
— Ź jakimi składanaściami ty sutyknułasia pry vyvučeńni novaj movy?
— Składanym było toje, što pa-biełarusku vielmi mała roznaha kantentu. I kali chočaš pahladzieć film pa-biełarusku, tabie treba patracić šmat času, kab jaho znajści. U horšym vypadku jaho moža nie być. Ja časam žartuju, što kali ty chočaš atrymać jaki-niebudź kantent na biełaruskaj, to tabie treba jaho zrabić.
— Jaki kantent pa-biełarusku tabie daspadoby?
— Ja lublu filmy pa-biełarusku, jakija jość na sajcie «Kinakipa». Jašče vielmi padabajecca słuchać aŭdyjaknihi. Ja słuchała «Cukierki ad baćki», «Biezdań» na «Čytancy».
— Što tabie bolš za ŭsio padabajecca ŭ biełaruskaj movie?
— Asabista dla mianie biełaruskaja mova stała abiareham u ciažki pieryjad majho žyćcia paśla emihracyi. Jana nakryvała svaim hučańniem, jak koŭdraj. U toj čas, kali rasiejskaja mova atajasamlivałasia z žacham, śmierciu i vajnoj, biełaruskaja hučała płaŭna, raśpieŭna. Jana mianie pieranosiła ŭ miescy, dzie ja nikoli nie byvała, ale chacieła pabyvać.
Ja nikoli nie była ŭ Biełarusi. Da svajho žyćcia ŭ Hruzii ŭ mianie nie było siabroŭ-biełarusaŭ. Mienavita ŭ Sakartveła ja paznajomiłasia ź biełaruskaj kulturaj, i jana mianie vielmi zacikaviła. Źjavilisia ŭlubionyja biełaruskija słovy. Naprykład, słova «škarpetki» vielmi ŭtulnaje i ciopłaje. Taksama słovazłučeńnie «hłybinnaja płyń», ad jakoha robicca prachałodna. Niekatoryja słovy ŭ movach adčuvaješ na ŭzroŭni cieła. Asabliva heta zaŭvažna, kali razmaŭlaješ pa-biełarusku.
— Što možaš raskazać pra biełarusaŭ?
— Biełarusy — kłasnyja. U vas byccam niešta śviecicca ŭnutry, maleńki ahieńčyk, jaki aśviatlaje vaš šlach. Absalutnaja bolšaść biełarusaŭ, jakich ja sustrakała — dobryja, ścipłyja, taktoŭnyja ludzi. U kampanii biełarusaŭ čaściej za ŭsio pačuvaješsia dobra, jak doma.
Čytajcie taksama:
a moža šče dla čaho?...
nu i mabyć kab da jaje lepš hruziny stavilisia )