PAMIOR SAKAŁOŬ-KUBAJ
№ 20 (117) 1998 h.
PAMIOR SAKAŁOŬ-KUBAJ
18 kastryčnika paśla ciažkaj chvaroby pajšoŭ z žyćcia viadomy biełaruski mastactvaznaŭca, nastaŭnik i mastak Hienadź Sakałoŭ-Kubaj.
Naradziŭsia jon 23 studzienia 1942 hodu. U 1961-m skončyŭ navučańnie ŭ mienskaj Mastackaj vučelni imia Hlebava, u 1969-m — mastackaje adździaleńnie Biełaruskaha teatralna-mastackaha instytutu, u 1977-m — aśpiranturu Instytutu mastactvaznaŭstva AN Biełarusi. Pracavaŭ načalnikam biuro estetyki zavoda imia Lenina (1969-74), mastakom Mienskaha mastackaha vytvorčaha kambinatu (1974-80), zahadčykam adździeła vyjaŭlenčaha mastactva Navukova-metadyčnaha centru Ministerstva kultury Biełarusi, z 1986 hodu — starejšy vykładčyk Mienskaha instytutu kultury (ciapier Biełaruski ŭniversytet kultury). Na praciahu apošnich hadoŭ vykładaŭ historyju mastactvaŭ u mastackaj vučelni imia Hlebava, u Biełaruskaj akademii mastactvaŭ, supracoŭničaŭ z specyjalistami Instytutu sučasnych mastactvaŭ.
Hienadź Sakałoŭ-Kubaj na praciahu mnohich hadoŭ vykładaŭ historyju mastactva ŭ Respublikanskaj škole-internacie imia Achremčyka, dzie prajaviŭ siabie nia tolki jak talenavity pedahoh, ale j jak siejbit idejaŭ nacyjanalnaha adradžeńnia. Jon naładziŭ razam z vučniami vydańnie biełaruskaj hazety, dzie dzieci aśviatlali padziei z nacianalnaj historyi, pisali pra losy našych słavutych ziemlakoŭ, tłumačyli abradavuju i semantyčnuju sutnaść biełaruskich narodnych śviataŭ. Ziernie adradženskich idejaŭ Sakałoŭ-Kubaj zakładaŭ va ŭsich studenckich kalektyvach, dzie jamu davodziłasia pracavać na praciahu tryccaci apošnich hadoŭ.
Jak mastactvaznaŭca jon — vydatny specyjalist u halinie biełaruskaha sarmackaha partretu, heta j tema jaho kandydackaj dysertacyi, jakuju, na žal, z abjektyŭnych pryčynaŭ daśledčyk nie paśpieŭ abaranić. Sakałoŭ-Kubaj aŭtar bolej za 200 mastactvaznaŭčych artykułaŭ u biełaruskim peryjadyčnym druku, encyklapedyčnych i papularyzatarskich vydańniach Biełarusi.
Słynny jon u Biełarusi i jak vydatny mastak. Akramia inšych tvoraŭ u roznych vidach i žanrach vyjaŭlenčaha mastactva, jon najbolš viadomy razam z svaim suaŭtaram — žonkaj Ninaj Sakałoŭ-Kubaj — jak adradženiec biełaruskaj vycinanki. Ich sumiesnyja vystavy vycinanki nabyli šyrokuju viadomaść.
Sakałoŭ-Kubaj byŭ z samaha pačatku ŭtvareńnia aktyŭnym siabram mastackaj supołki «Pahonia», što źjaŭlajecca vyzvolnaj alternatyvaj administracyjna-prałukašenkaŭskaj «mašyny» Sajuza mastakoŭ.
Jašče ŭ 80-ja hady pobač ź inšymi biełaruskimi aktyvistami jon raspačaŭ vializnuju pracu pa viartańni biełaruskaj movy ŭ našyja škoły. Na praciahu mnohich hadoŭ Sakałoŭ-Kubaj zajmaŭ pasadu kiraŭnika rady Tavarystva Biełaruskaj Movy Pieršamajskaha rajonu h. Miensku.
Z samaha pačatku ŭtvareńnia Biełaruskaha Narodnaha Frontu Hienadź Sakałoŭ-Kubaj byŭ aktyŭnym jaho siabram i nie prapuskaŭ nivodnaj jahonaj akcyi.
Usie my hłyboka smutkujem z pryčyny biezzvarotnaj straty. Vykazvajem hłybokija spačuvańni siam'i pamierłaha.
Pa daručeńni siabroŭ i kalehaŭ
Hienadzia Sakałova-Kubaja —
Taciana Haranskaja, Valancina Tryhubovič, Michaś Barazna, Jaŭhien Šuniejka, Vacłaŭ Areška, Piotra Vasileŭski, Maja Janickaja