Napisaŭ rep pra milicyjanieraŭ, vydraili «Piemaluksam» kamieru da blasku — salihorac Uładzimir Šyła raskazaŭ pra 40 sutak aryštu
Uładzimiru Šyłu — 57 hadoŭ, pa prafiesii jon inžynier, žyvie pad Salihorskam. 9 žniŭnia jaho zatrymali na centralnaj płoščy Salihorska za ŭdzieł u akcyi pratestu suprać vynikaŭ vybaraŭ.
Uładzimir Šyła. Fota z fejsbuka Ivana Šyły.
U vyniku mužčyna byŭ asudžany na 25 sutak. Čamu 25, a nie 15? Bo było składziena adrazu dva pratakoły: niepadparadkavańnie dziejańniam milicyi i parušeńnie paradku arhanizacyi masavych akcyj. U pieršy tydzień paśla vybaraŭ ludziej stali vyzvalać z turmaŭ, ale Uładzimir byŭ adnym z apošnich, kaho adpuścili na volu.
Na mitynhu 17 žniŭnia ŭ Salihorsku Uładzimir Šyła znoŭ vystupaŭ pierad narodam. Siamja miarkuje, što mienavita za toj śpič jon byŭ zatrymany paŭtorna i adpraŭleny dasiedžvać 25 sutak. 9 vieraśnia, kali Uładzimira Šyłu płanavali sustreć na voli, stała viadoma, što jamu dadali jašče 15 sutak aryštu. Ahułam jamu daviałosia prabyć za kratami bolš za miesiac.
Cikava, što adbyvać pakarańnie aryštavanych salihorcaŭ adpraŭlali kudy zaŭhodna — Lubań, Kapyl, Staryja Darohi, — ale nie pakidali ŭ svaim rajcentry. «Heta prydumka načalnika salihorskaj milicyi Alaksandra Šaravara. Sami razumiejecie, kali pakidać u Salihorsku, to tut ža ŭsie adno adnaho viedajuć, naviny, čutki, lahčejšaja kamunikacyja, pieradački, tamu jon zvaniŭ u milicyju susiednich rajonaŭ, kab pieradavać asudžanych».
Uładzimira Šyłu adpravili siadzieć u Lubań. «Cikava, što ŭ 1989 hodzie ŭ jakaści inžyniera prymaŭ udzieł u budaŭnictvie budynka milicyi, a taksama izalatara ŭ Lubani, a ciapier zmoh aznajomicca ź im znutry». Siadzieŭ spadar Uładzimir razam sa staršynioj Biełaruskaha niezaležnaha prafsajuza Mikałajem Ziminym i adnym ź lidaraŭ strajkoŭcaŭ «Biełaruśkalija» Anatolem Bokunam.
Uładzimir Šyła kaža, što da palityčnych stavilisia łajalna. Siły suprać ich nie prymianiali. «Matracy na dzień nie zabirali. Pieradačy dazvalali štodnia, karmili narmalna», — kaža Šyła.
«Naša kamiera była prosta la pasta achoŭnikaŭ. Prasili ich uklučać radyjo «Roks», kab choć niešta daviedacca pra toje, što adbyvajecca. Naprykład, jany paviedamlali sa słoŭ pres-sakratara MUS Čamadanavaj, što ŭ subotu zatrymana 40 čałaviek, razumiejem, jaki maštab akcyi, ci toje samaje ź niepracujučymi stancyjami mietro. Dy i sami milicyjaniery pamiž saboj mahli hučna havaryć: «Bokunu dali 25 sutak». Kazali hučna admysłova, kab my čuli. A tak ź infarmacyjaj było ciažka».
Majku z takim nadpisam zrabiŭ sabie ŭ źniavoleńni Uładzimir Šyła. Fota z fejsbuka Ivana Šyła.
Mužčyna ŭ źniavoleńni vyrabiŭ sabie majku z nadpisam «Sychodź!». U joj štodnia źjaŭlaŭsia na ranišnich pravierkach. «Pastavyja chapalisia za hałavu, hladziać na starejšych aficeraŭ, a tyja robiać vyhlad, što ničoha nie bačać, prachodziać mima. Ale ŭ lubym vypadku było ciažka, abmiežavańnie svabody — heta zaŭsiody kiepska. U SSSR ža budavali tak turmy, što tudy nie traplała navat dzionnaha śviatła. I z prahułkami byli prablemy, bo na ich moh vyvodzić tolki asabista načalnik izalatara Michajłoŭski, a ŭ jaho mahli być vychadnyja i adhuły».
«Kali da palityčnych stavilisia narmalna, navat matami nie łajalisia, to z pjanicami, debašyrami havaryli zusim inakš, ich nie pavažajuć. Ja im navat havaryŭ: «Davajcie ŭjavim, što vy znachodziciesia ŭ rolevaj hulni, vykonvajecie rolu ŭ kino milicyjanieraŭ, davajcie adpaviadać hetaj roli. U turmie vielmi kiepska stanovicca, kali pačynaješ siabie škadavać. Tamu ja dla siabie taksama prydumaŭ rolevuju hulniu, što ja adbyvaju pakarańnie, što heta nasamreč nie sa mnoj, a heta tolki maja rola. Treba šukać stanoŭčyja emocyi navat u takich niaprostych umovach».
U źniavoleńni kožny viečar Uładzimir Šyła razam z sukamiernikami ładzili «kancerty». Na ŭvieś hołas śpiavali «Razbury turmy mury», «Voiny śviatła», Lavona Volskaha, kaža, što navat ź inšych kamier pieradavali zamovy na pieśni. Taksama mužčyna vučyŭ vieršy, u pryvatnaści, Tvardoŭskaha «Ja pohib pod Ržievom». Pisaŭ i svaje vieršy, i rep pra milicyjanieraŭ. Voś uzor takoha repu:
«Praporščik bravyj Oleh,
opriedielit tiebia na nočleh.
Budieš ty sładko spať,
tolko, čur, voprosov nie zadavať».
A voś vierš, jaki milicyjanieru nie duža zajšoŭ:
«Kab chmary razahnać i ździejśnić mary
Patrebna paŭstavać, a to źjaduć pačvary.
I nie bajacca žyć i być svabodnym,
Niachaj dryžyć harant usienarodny».
Žonka pieradała Uładzimiru Šyłu ŭ kamieru myła, a taksama «Piemaluks». Kaža, što jany prosta da blasku vymyli ŭsiu kamieru. «Tam draŭlanaja padłoha, i ŭ dni, kali ciopła, možna było chadzić basanož — heta vielmi fajna, raźminajucca nohi. Atrymałasia addraić unitaz, supracoŭniki kazali, što nikoli jaho takim čystym nie bačyli», — raskazvaje spadar Uładzimir.
Za čas źniavoleńnia ŭ kamieru da Uładzimira Šyły trojčy vyklikali «chutkuju», vielmi mocna padymaŭsia cisk, na voli jon tak nie skakaŭ. «Było až da 180, ale nijakich pytańniaŭ, «chutkuju» adrazu vyklikali».
«Kali ja vyjšaŭ, to situacyja vyhladaje horšaj, našmat bolš usiaho zadušana, ale baču, što nie ŭsio tak kiepska. Šmat čaho budzie zaležyć ad dalejšych dziejańniaŭ».
