Аўтар новага «Акта аб дэмакратыі Беларусі» кангрэсмен Сміт: Мы хочам, каб Беларусь засталася Беларуссю
Аўтар новага «Акту аб дэмакратыі Беларусі» кангрэсмэн Крыстафэр Сьміт гаворыць пра галоўную памылку ранейшых захадаў, тлумачыць, як беларускі «Акт» 2004 году стаў праваобразам глябальнага «Акту Магніцкага», адказвае, чаму ў разгар выбарчай кампаніі ў ЗША амэрыканскія палітыкі думаюць пра Беларусь, піша «Свабода».
Эксклюзіўнае інтэрвію вёў дырэктар Беларускай службы «Радыё Свабода» Аляксандар Лукашук.
— Новы законапраект, вынесены ўчора на галасаваньне Палаты прадстаўнікоў, мае пашыраную ў параўнаньні з папярэдняй назву: «Акт аб дэмакратыі, правах чалавека і сувэрэнітэце Беларусі». Увагу шмат каго прыцягнулі словы пра падтрымку беларускай мовы, нацыянальнай культуры, гістарычных сымбаляў — якая мэта гэтых новых дапаўненьняў у законапраекце, прысьвечаным пабудове дэмакратыі?
— Мы хочам зрабіць так, каб Беларусь заставалася Беларусьсю. Каб яна не была інкарпараваная ў Расею ці падпарадкаваная ёй. Фармулёўкі ў законапраекце, як вы правільна заўважылі, адназначна сьведчаць, што наша палітыка — ніякага прызнаньня інкарпарацыі Беларусі у саюзную дзяржаву з Расеяй. Масква прыйшла на дапамогу рэжыму Лукашэнкі, цалкам пераняўшы яго «public relations» — камунікацыі з вонкавым сьветам. Яны ўжо жахлівыя, але Масква яшчэ глыбей занурылася ў беларускія справы. Мы бачым, што гэта можа хутка перарасьці ў сытуацыю, калі сувэрэнітэт можа быць страчаны. Мы спадзяёмся, што Беларусь застанецца Беларусьсю, але стане дэмакратычнай Беларусьсю.
Што да правоў чалавека — самыя лепшыя, самыя сьмелыя, самыя сьветлыя людзі Беларусі за кратамі, зьбітыя, катаваныя. ААН называе лічбу 10 000 — насамрэч, праўдападобна, больш — мірных пратэстоўцаў, якія былі затрыманыя. Наш адказ павінен быць сувымерны гэтай жахлівай эскаляцыі з боку Лукашэнкі. Я ведаю беларускую дыяспару тут, у Штатах, ведаю шмат людзей у Беларусі. Гадамі я ня мог атрымаць візу ў Менск, у Беларусь. Каля я атрымаў, я сустракаўся з Лукашэнкам у складзе дэлегацыі Кангрэсу, і ён назваў мяне «ворагам народу нумар 1» — праз «Акт аб дэмакратыі Беларусі».
Я сказаў у адказ: усё, чаго мы дамагаемся, — гэта каб у Беларусі паважаліся ўсеагульныя правы чалавека, а гэтага няма.
