Pamyłki na kožnaj staroncy. Jak vyhladaje biełaruskamoŭny padručnik u Biełarusi
Mama školnika Kaciaryna Varažun aburyłasia jakaściu pierakładu školnych padručnikaŭ na biełaruskuju movu. Pamyłki adšukalisia nie tolki na kožnaj staroncy, ale navat na vokładcy.
Padručnik dla 6-ha kłasa napisany bijołaham, kandydatam bijałahičnych navuk Mikałajem Lisavym, jaki zahadvaje kafiedraj bataniki i asnoŭ sielskaj haspadarki BDPU imia M. Tanka. Ale, jak viadoma, u Biełarusi apošnim časam mnohija padručniki spačatku pišucca pa-rusku, a paśla pierakładajucca dla škoł, dzie jašče zastałasia biełaruskaja mova navučańnia.
Tradycyjna padručniki, i hety ŭ ich liku, vydadzieny ŭ 2021 hodzie, rychtujucca ŭ profilnym vydaviectvie «Narodnaja aśvieta», kožny ź ich maje redaktara, pierakładčyka i karektara. Ale vyjaviłasia, što hetaha niedastatkova dla taho, kab zabiaśpiečyć školnikaŭ pradukcyjaj biez hrubych pamyłak.
Pamyłki, jakija adšukali ŭ padručniku. Fota: tvitar Kaciaryny Varažun
Na staronkach hetaha padručnika pa bijałohii adšukałasia proćma pamyłak: «farbujučy» zamiest «farbavalny», «hust» zamiest «smak», «čiełaviek» zamiest «čałaviek», «pryhatavać» zamiest «padrychtavać», «miełkija» zamiest «drobnyja», «smoŭžy» zamiest «smaŭžy», «ekskrymientami» zamiest «ekskremientami», «efijopski» zamiest «efiopski», «dzinha» zamiest «dynha» i h. d.
U niekatorych słovach źnikajuć litary i znaki (in[š]y, Biełaru[s]), a ŭ inšych dadajucca lišnija (ščaŭja).
Nie zasvoili pierakładčyki i karektary i praviłaŭ jakańnia i jotacyi ŭ biełaruskaj movie: u adnym skazie pobač bačym «miadźviedzianiaty i vaviorčaniaty», choć pravilna «miedźviedzianiaty i vavierčaniaty».
Pamyłka adšukałasia navat na vokładcy padručnika, dzie nie tak šmat tekstu ŭ pryncypie.
My adšukali pamyłku navat na vokładcy padručnika. Na joj aŭtar napisany jak N. D. Lisaŭ, ale pakolki jon Mikałaj, to musiła b być M. D. Lisaŭ. Zdajecca, što varyjanta napisańnia Nikałaj pakul jašče Ministerstva adukacyi nie ŭzakońvała.
Adkaznaść za hetaje całkam niepiśmiennaje vydańnie lažyć, chutčej za ŭsio, na pierakładčycy Taćcianie Judčyc, a taksama na karektarach, jakich tut až dva — A. P. Tchir i H. V. Aleška. Ale ŭ siońniašnich biełaruskich realijach u stvareńni niajakasnaha praduktu nielha vyklučać i inšych faktaraŭ.
Taćciana Judčyc ciapier vykładaje ŭ Biełaruskim dziaržaŭnym univiersitecie na fakultecie hieahrafii i hieainfarmatyki. Raniej jana, bijołah pavodle adukacyi, była nastaŭnicaj rasiejskamoŭnaj siaredniaj škoły № 32 h. Minska. Na parłamienckich vybarach u 2016-m uvachodziła ŭ skład učastkovaj kamisii. U 2018-m uładkavałasia na STB — śpiecyjalnaj vypuskajučaj redaktarkaj navinavaha adździeła słužby infarmacyjnaha viaščańnia, a ŭ 2020-m zvolniłasia adtul. Z 2021-ha da 2023-ha była redaktarkaj vydaviectva «Narodnaja aśvieta».
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆČytajcie taksama:
Na mahile Finbierha pastavili pomnik. Z tupoj pamyłkaj u imieni
U Słucku pastavili pamiatny znak z pamyłkaj u imieni piśmieńnika, ale čynoŭniki jaje nie pryznajuć
Novy znak na hary Dziaržynskaj maje dźvie pamyłki ŭ piaci słovach
Z čaho biełarusy pavinny rabić tak kab pryjechaŭšym rasiejcam było zručna???
Dziaržaŭnaja - adna, biełaruskaja. A razmaŭlaj na jakoj zachočaš.