«Potym zdaryŭsia epizod, jaki pieraviarnuŭ usio majo ŭjaŭleńnie pra žyćcio». Doktarka ź Minska raskazała pra katavańni
Iryna Markiełava pracuje endaskapistkaj u miedycynskim centry «Łade». Jaje zatrymali ŭ niadzielu kala Niamihi, kali jana hulała ź siabroŭkami, piša «Radyjo Svaboda».
«Pačaŭsia doždž, ja raskryła čyrvona-bieły parason. Da nas padjechali aŭtazaki, i «ludzi ŭ čornym» zahruzili tudy kala 32 čałaviek. Kala Pałaca sportu nas pieramiaścili ŭ aŭtazaki z kamierami.
Potym zdaryŭsia epizod, jaki pieraviarnuŭ usio majo ŭjaŭleńnie pra majo žyćcio. My adčuli niejki pach — niby puścili haz. Usie pačali kašlać. Ja adčuła, što nie mahu dychać. U mianie zdaryŭsia łarynhaspazm — heta kali hałasavyja źviazki zmykajucca całkam — niemahčyma zrabić ni ŭdych, ni vydych. Heta taki stan, kali ty razumieješ: ty hinieš. Vielmi lohka možna pamierci ad aśfiksii — i ŭsio. Maje susiedki pačali kryčać, što čałavieku drenna. Ale tam nichto nie čuŭ, bo dźviery byli začynienyja. Da taho ŭ kalidorčyk pamiž kamierami kidali chłopcaŭ i bili. Mahčyma, haz raspylili na kahości, i jon trapiŭ da nas.
Nas pryvieźli ŭ Zavodski RUUS. Na vulicy my prastajali tvaram da ściany 10—15 chvilin, a potym nas pieraviali ŭ aktavuju zału, dzie było šmat pabitych chłopcaŭ. U niekatorych tvar byŭ paznačany farbaj, vałasy vystryžanyja, jany kulhali».
U Iryny aryštavali łancužok z kryžykam i zavušnicy. Paśla zatrymanych pieravieźli ŭ Žodzina.
«Na ŭvachodzie ŭ turemny korpus, jak i ŭ aŭtazaku, lažaŭ bieł-čyrvona-bieły ściah. Adna žančyna starałasia nie nastupać na ściah — za heta jaje ŭdaryli dručkom. Pa kalidorach nas prymušali iści, jak husi, uprysiadku. Piensijanierki, jakim było pa 60-70 hadoŭ, taksama vymušanyja byli iści husinym krokam. U adnoj žančyny nie atrymlivałasia, u jaje byli prablemy z sustavami. Na heta supracoŭnik turmy kryčaŭ: «Tak, padniałasia! Praź ciabie ŭsie pojduć husiami da kanca». Nijak inakš, jak katavańni, heta nie nazavieš.
Nas raździeli dahała i ahladali navat pramiežnaść. Paśla zaviali ŭ kamieru. Na 12 čałaviek było 6 pavierchniaŭ ź mietaličnych płaścin. Lažali pa dvoje. Na mnie byŭ łyžny kaścium, tamu lažać było nie tak baluča, jak inšym. Unačy pryviali jašče žančyn — u kamiery na 6 čałaviek stała 27. Dychać rabiłasia niemahčyma. Brakavała kisłarodu. Bolš za sutki nas nie karmili.
Uviečary mianie pryviali na sud. U vyniku maju spravu adpravili na pierahlad i dali pozvu ŭ sud na 23 listapada».
Iryna Markiełava vychoŭvaje 8-hadovaha syna. Jaje muž Dźmitryj Markiełaŭ, chirurh Minskaha navukova-praktyčnaha centru chirurhii, transpłantałohii i hiematałohii, ciapier znachodzicca za kratami i adbyvaje pakarańnie za akcyju salidarnaści miedykaŭ z adličanymi studentami BDMU, jakaja prajšła 2 listapada.
